Dzielenie to jedna z podstawowych umiejętności matematycznych, z którą prędzej czy później zmierzy się każde dziecko. Nauka dzielenia może wydawać się wyzwaniem, ale odpowiednie podejście i kreatywne metody mogą uczynić ten proces nie tylko efektywnym, ale i przyjemnym. W tym artykule znajdziesz praktyczne wskazówki, jak nauczyć dziecko zarówno dzielenia w sensie matematycznym, jak i dzielenia się z innymi. Omówimy, jak wprowadzać pojęcie dzielenia w zabawny sposób, jak rozwijać empatię i asertywność w kontekście dzielenia się zabawkami oraz jak radzić sobie z trudnościami, które mogą się pojawić.
Zrozumienie istoty dzielenia: pierwszy krok do sukcesu
Zacznijmy od podstaw. Jak wytłumaczyć dziecku, czym właściwie jest dzielenie? Najlepiej będzie, gdy odniesiesz się do przykładów z życia codziennego. Dzielenie to nic innego jak rozdzielanie na równe części. Wykorzystaj do tego przedmioty, które dziecko zna i lubi – zabawki, owoce, słodycze. Weźmy na przykład pomarańczę. Poproś dziecko, aby obrało ją i podzieliło na tyle części, ilu jest członków rodziny. Następnie nazwijcie to ćwiczenie „dzieleniem” i wytłumacz, że właśnie podzieliliście pomarańczę na równe porcje. Pamiętaj, aby dostosować liczby do umiejętności dziecka. Na początku operuj małymi, łatwymi do zrozumienia wartościami.
Tabliczka dzielenia przez zabawę: zamień naukę w przygodę
Tabliczka dzielenia, podobnie jak i tabliczka mnożenia, może wydawać się dziecku zmorą. Dlatego warto przekształcić naukę w zabawę. Użyj ulubionych zabawek dziecka jako pomocy dydaktycznych. Koraliki, samochodziki, pluszaki – wszystko się nada! Poproś dziecko, aby podzieliło 10 koralików na dwie grupy. Ile koralików jest w każdej grupie? Możesz wykorzystać do tego celu pluszowe misie – każdy miś dostanie po tyle samo koralików. Inną opcją jest gra w sklep. Dziecko jest sprzedawcą, a ty kupujesz od niego np. 12 cukierków. Płacisz mu banknotem o nominale 6 zł i prosisz, aby wydało resztę, dzieląc banknot na mniejsze monety.
Otoczenie sprzyjające nauce: stwórz matematyczny kącik
Warto zadbać o to, aby w pokoju dziecka znalazły się przedmioty związane z matematyką. Liczydło, sorter, gry z pionkami – to wszystko może pomóc w rozwijaniu umiejętności matematycznych. Dostępność tych przedmiotów sprawi, że dziecko będzie miało z nimi kontakt na co dzień, co z kolei zwiększy prawdopodobieństwo, że samo zechce się nimi pobawić i poeksperymentować z liczbami. Stopniowo, w naturalny sposób, oswoi się z matematyką, a późniejsza nauka tabliczki dzielenia będzie sprawiała mu więcej radości.
Wykorzystanie technologii: aplikacje i platformy edukacyjne
W dzisiejszych czasach mamy do dyspozycji mnóstwo aplikacji i platform edukacyjnych, które mogą wspomóc naukę dzielenia. Wypróbuj platformę Squla, która wykorzystuje różne narzędzia i technologie, aby nauka była atrakcyjna i angażująca. Dziecko może rozwiązywać zadania na czas, zdobywać punkty i nagrody, co dodatkowo motywuje je do nauki. Aplikacje te często oferują różnorodne ćwiczenia i gry, które pomagają w zapamiętywaniu tabliczki dzielenia. Pamiętaj jednak, aby korzystać z technologii z umiarem i dbać o to, aby dziecko spędzało również czas na aktywnościach bez ekranu.
Dzielenie się zabawkami: nauka empatii i asertywności
Dzielenie się z innymi to ważna umiejętność społeczna, która wykracza poza matematykę. Ucząc dziecko dzielenia się zabawkami, wspierasz jego rozwój emocjonalny i społeczny. Dzielenie się i współpraca to umiejętności, które podnoszą społeczne kompetencje dzieci i sprawiają, że lepiej dogadują się one z rówieśnikami. Pamiętaj jednak, że dziecko ma prawo do posiadania i nie zawsze musi dzielić się swoimi rzeczami.
Kiedy zacząć? Wiek ma znaczenie
Najlepszy wiek na naukę dzielenia się zabawkami to około 3-4 lata. Młodsze dzieci często oddanie swojej rzeczy odbierają jako zagrożenie. Jeśli maluszek nie chce się podzielić zabawką, spróbuj odwrócić jego uwagę lub zaproponować wymianę. Starsze dziecko należy uczyć dzielenia się asertywnego, czyli takiego, w którym nie rezygnuje ono ze swoich potrzeb. Pozwól dziecku decydować, kiedy i z kim chce się podzielić zabawką. Nie zmuszaj go do oddawania swoich ulubionych rzeczy, jeśli nie jest na to gotowe.
Dobre wzorce zachowań: dawaj przykład
Dzieci uczą się, obserwując dorosłych. Dawaj dziecku dobry przykład, dzieląc się z nim i z innymi. Częstuj je ciastkami, zaproponuj, aby poczęstowało innych. Pokazuj, że dzielenie się sprawia radość i buduje relacje. Jeśli pojawią się konflikty z innymi dziećmi, pomóż dziecku znaleźć rozwiązanie. Zaproponuj, by mówiło innym dzieciom, że poda im zabawkę, kiedy samo skończy się bawić. Nie powinno być zmuszane, by oddać zabawkę szybciej, niż tego chce.
Książki i bajki: wsparcie w trudnych sytuacjach
Bohaterowie książek i bajek często mierzą się z wyzwaniem, jakim jest dzielenie się. Czytanie o tym, jak inni radzą sobie z emocjami z tym związanymi, może być dla dziecka pouczające. Zwróć uwagę na to, że książkowy bohater dzieli się z innymi, kiedy sam tego chce, a nie pod przymusem. Wykorzystaj książki do rozmowy o empatii, asertywności i stawianiu granic.
Równowaga: dzielenie się a stawianie granic
Pamiętaj, że musisz znaleźć równowagę między uczeniem dziecka dzielenia się a stawianiem granic. Dziecko ma prawo do własnych rzeczy i nie musi dzielić się nimi, jeśli tego nie chce. Ucz dziecko asertywności i pokazywania, że dzielenie się sprawia radość, a odmowa przykrość. Warto jednak pozwolić dzieciom odkryć to samemu, tak by chciały się dzielić nie dla poklasku dorosłych, a z własnej woli. Żeby czymś się podzielić trzeba to najpierw mieć. Trzeba się nacieszyć posiadaniem, możliwością podejmowania decyzji. Dla dzieci do trzeciego roku życia „ja sam” i „to moje” są bardzo ważne. Dopiero kiedy się tym nacieszą, są w stanie zauważyć przyjemność, jaka wynika z dzielenia się, i to altruistyczne dzielenie się pojawia się około piątego roku życia. Ten czas, kiedy dzieci uparcie bronią swoich rzeczy, często frustruje rodziców. Warto jednak spojrzeć na to, jak na kształtowanie umiejętności odmawiania, która w późniejszym życiu jest równie ważna. Warto też zastanowić się, czy my, jako osoby dorosłe, chętnie dzielimy się rzeczami dla nas ważnymi czy cennymi. Przyznaję, że sama niechętnie dałabym komuś mój telefon czy komputer do zabawy. Dla dziecka równie ważna jest jego plastikowa koparka. Pozwalając dzieciom decydować o własnych rzeczach, wzmacniamy ich wiarę we własne kompetencje. Małe rzeczy budują wielkie. Na efekty naszej pracy czasem musimy poczekać, a nikt tak jak dzieci nie uczy cierpliwości. W wychowaniu dzieci warto patrzeć perspektywistycznie, tu i teraz jest tylko na moment. Dzięki temu wychowasz empatycznego i asertywnego małego człowieka.
Pamiętaj, że każde dziecko jest inne i uczy się we własnym tempie. Bądź cierpliwy, wspierający i kreatywny, a nauka dzielenia stanie się dla Twojego dziecka nie tylko koniecznością, ale i przygodą!
Jestem dziennikarzem z zamiłowania i zawodu, dla którego każda opowiedziana historia ma znaczenie. Wierzę, że odpowiednio dobrane słowa mogą nie tylko informować, ale także inspirować, budować mosty między ludźmi.
