Renata Lewandowska: polska Janis Joplin i jej unikalna muzyka
Początki kariery i porównania do Arethy Franklin
Renata Lewandowska, urodzona 27 grudnia 1947 roku w Świebodzicach, była postacią niezwykłą na polskiej scenie muzycznej lat 70. Jej kariera wokalna rozpoczęła się już w 1964 roku, kiedy jako uczennica Liceum Plastycznego zaczęła rozwijać swój talent. Już na wczesnym etapie jej twórczości krytycy i publiczność dostrzegli w jej głosie i wykonaniu coś wyjątkowego. Jej mocne, pełne emocji brzmienie oraz charyzma sceniczna sprawiły, że często porównywano ją do legend takich jak Aretha Franklin, amerykańska królowa soulu. Te porównania nie były przypadkowe – Renata Lewandowska posiadała rzadki dar przekazywania głębokich uczuć poprzez śpiew, co czyniło ją artystką o międzynarodowym potencjale. Jej muzyka była odważna, wykraczająca poza utarte schematy polskiej estrady, co zjednywało jej zarówno zagorzałych fanów, jak i wzbudzało pewne kontrowersje.
Zespół Quorum i Grupa I: pierwsze sukcesy
Droga Renaty Lewandowskiej do solowej kariery wiodła przez zespół Quorum oraz Grupa I (znaną również jako Grupa &). Występy z tymi formacjami pozwoliły jej zdobyć cenne doświadczenie sceniczne i muzyczne. Już wtedy jej talent wokalny był doceniany, czego dowodem są liczne nagrody zdobyte na ważnych festiwalach. W 1968 roku otrzymała wyróżnienie na Festiwalu Piosenki Radzieckiej w Zielonej Górze, a rok później podczas FAMA 69. Szczególnie ważnym momentem było Zimowa Giełda Piosenki Studenckiej w Opolu w 1970 roku, gdzie jej talent został ponownie nagrodzony. Piosenka „Ach co to był za ślub”, wykonana z zespołem Quorum, zdobyła prestiżową nagrodę Przewodniczącego Komitetu ds. Radia i Telewizji na Krajowym Festiwalu Polskiej Piosenki w Opolu w 1970 roku. Kolejne sukcesy nadeszły na KFPP Opole 1972, gdzie w koncercie „Debiuty” otrzymała nagrodę specjalną za piosenkę „Olbrzymi twój cień”. Z Grupą I również odnosiła sukcesy, a ich wykonanie utworu „Radość o poranku” na KFPP ’74 zostało uhonorowane nagrodą Ministra Kultury i Sztuki. Te osiągnięcia ugruntowały jej pozycję jako jednej z najbardziej obiecujących wokalistek tamtych lat, choć jej twórczość wciąż wymykała się prostym klasyfikacjom.
Album „Dotyk”: historia wydania po 40 latach
Krystian Zieliński: kluczowa rola w odnalezieniu nagrań
Historia wydania albumu „Dotyk” Renaty Lewandowskiej jest równie fascynująca, co sama jej muzyka. Kluczową rolę w przywróceniu tej zapomnianej twórczości światu odegrał Krystian Zieliński. W momencie, gdy nagrania powstały, był zaledwie 12-letnim chłopcem, który dzięki swojej wrażliwości i zainteresowaniu polskim radiem oraz telewizją, natrafił na archiwalny występ Renaty Lewandowskiej. To właśnie on postanowił odnaleźć artystkę i zainteresować ją możliwością wydania jej solowego albumu. Jego determinacja i pasja okazały się nieocenione w procesie odnajdywania i gromadzenia materiału, który przez lata pozostawał ukryty w archiwach. Bez jego zaangażowania nagrania z lat 70. mogłyby nigdy nie ujrzeć światła dziennego, a ich niezwykła muzyka pozostałaby niedostępna dla szerszej publiczności. To dowód na to, że prawdziwa sztuka potrafi przetrwać próbę czasu, a jej odkrywcy mogą pojawić się w najmniej oczekiwanych momentach.
Proces twórczy i współpraca z wybitnymi twórcami
Proces twórczy stojący za nagraniami, które ostatecznie złożyły się na album „Dotyk”, charakteryzował się niezwykłą starannością i profesjonalizmem. Renata Lewandowska miała okazję współpracować z czołowymi polskimi twórcami tamtych czasów, co znacząco wpłynęło na unikalne brzmienie jej muzyki. Wśród nich znaleźli się tak wybitni artyści jak poeta Jonasz Kofta, znany z niezwykłej wrażliwości lirycznej, czy Ryszard Marek Groński, autor wielu niezapomnianych tekstów. Muzycznie współpracowała z kompozytorami i aranżerami takimi jak Juliusz Loranc i Waldemar Parzyński, a także z utalentowanym Jerzym Suchockim. Ta synergia talentów pozwoliła na stworzenie utworów, które wyróżniały się na tle ówczesnej polskiej sceny muzycznej. Lata 70. były okresem eksperymentów i poszukiwań, a Renata Lewandowska, otoczona takimi artystami, mogła w pełni rozwijać swój wokal i artystyczną wizję. Warto zaznaczyć, że w tamtym okresie jej muzyka była uznawana za zbyt oryginalną i nie zawsze wpisywała się w panujące trendy, co jednak dziś postrzegane jest jako jej największy atut.
Charakterystyka muzyki: soul, funk i hipisowski styl
Muzyka Renaty Lewandowskiej, szczególnie ta zawarta na albumie „Dotyk”, to prawdziwa podróż przez różnorodne gatunki i style, które w latach 70. stanowiły awangardę polskiej sceny muzycznej. Jej wokal doskonale odnajdywał się w klimatach soulu i funku, czerpiąc inspiracje z amerykańskich brzmień. Jednak jej twórczość to nie tylko proste naśladownictwo. Charakterystyczne dla niej było połączenie tych gatunków z hipisowskim stylem, który przejawiał się w wolności artystycznej, lirycznych tekstach oraz pewnej swobodzie wykonawczej. Nagrania z lat 1974-1978, które znalazły się na płycie, imponują sporym jak na owe czasy rozmachem aranżacyjnym, co świadczy o wysokim poziomie artystycznym zarówno wokalistki, jak i jej współpracowników. Połączenie jazzowych harmonii, rytmów funkowych i soulowej ekspresji, okraszone poetyckimi tekstami, tworzyło unikalną muzykę, która wyprzedzała swoje czasy. Widoczne jest również zauważalnie pozytywne podejście artystki do przeszłości, którą z perspektywy czasu można rozpatrywać dwojako, ale która w jej wykonaniu nabierała szczególnego, pozytywnego wymiaru.
Wyjazd do USA i dalsza kariera plastyczna
Renata Roberts: życie i praca w Stanach Zjednoczonych
W 1980 roku Renata Lewandowska podjęła decyzję o zakończeniu swojej kariery wokalnej w Polsce i wyjeździe do Stanów Zjednoczonych. W Ameryce artystka kontynuowała swoją drogę twórczą, ale tym razem skupiła się na swojej drugiej pasji – sztukach plastycznych. Przyjęła tam nazwisko Renata Roberts, pod którym kontynuowała pracę jako artystka plastyk i architektka wnętrz. Jej studia na Wydziale Architektury Wnętrz Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie (1966-1972) okazały się kluczowe dla jej dalszej ścieżki zawodowej. W USA mogła w pełni wykorzystać swoje umiejętności projektowe i artystyczne, tworząc w nowym środowisku kulturowym. Choć jej muzyka z lat 70. pozostawała w cieniu przez wiele lat, jej talent plastyczny pozwolił jej na zbudowanie stabilnej kariery w Stanach Zjednoczonych. Warto podkreślić, że jej wyjazd do USA był znaczącym zwrotem w jej życiu, który pozwolił jej na eksplorację innych dziedzin sztuki i rozwój osobisty z dala od polskiej sceny muzycznej.
Dziedzictwo Renaty Lewandowskiej: powrót „Dotyku” na rynek
Sukces albumu „Dotyk” na liście OLiS
Po ponad 40 latach od nagrania, album „Dotyk” Renaty Lewandowskiej doczekał się oficjalnego wydania, stając się niemałym wydarzeniem na polskim rynku muzycznym. Wydany początkowo na płycie winylowej 16 października 2020 roku, a następnie jako reedycja CD 4 listopada 2022 roku, album ten zebrał zasłużone uznanie zarówno wśród krytyków, jak i publiczności. Dowodem na jego odbiór jest debiut na 35. miejscu prestiżowej listy sprzedaży OLiS w 2022 roku. To znaczące osiągnięcie dla nagrania z lat 70., które przez dekady pozostawało niedostępne. Sukces ten potwierdza, że muzyka Renaty Lewandowskiej, mimo upływu lat, wciąż potrafi poruszać i zachwycać. Powrót „Dotyku” na rynek jest triumfem nad zapomnieniem i dowodem na trwałą wartość jej twórczości. Fakt, że album trafił na listy sprzedaży, pokazuje, że polska publiczność docenia odkrycia muzyczne i jest otwarta na odkrywanie zapomnianych gwiazd polskiej estrady.
Renata Lewandowska: album „Dotyk” – utwory i credited
Album „Dotyk”, wydany po ponad czterech dekadach od nagrania, zawiera dziewięć starannie wyselekcjonowanych piosenek, które ukazują pełnię talentu Renaty Lewandowskiej. Na płycie znalazły się takie utwory jak „Magia szos”, „Kochaj tę dziewczynę”, „Lato tego roku”, „Dotykiem chcę dziś poznać wszystko”, „Czas pożegnań”, „Nawet nie wiemy czy była to miłość”, „Okno”, „Kropelka egoizmu” oraz wspomniany wcześniej „Olbrzymi twój cień”. Każda z tych kompozycji to dowód na wszechstronność artystki i jej zdolność do poruszania się w różnych stylistykach, od soulu po bardziej introspektywne ballady. Credits albumu podkreślają współpracę z wybitnymi twórcami, takimi jak wspomniani Jonasz Kofta, Ryszard Marek Groński, Juliusz Loranc, Waldemar Parzyński czy Jerzy Suchocki, co świadczy o wysokim poziomie artystycznym całego projektu. Wydanie tego albumu jest nie tylko powrotem Renaty Lewandowskiej do świadomości słuchaczy, ale także hołdem dla jej wyjątkowej muzyki i artystycznego dorobku, który zasługuje na odkrycie na nowo.
